1989
De val van de muur
1989
De automatiek is op sterven na dood, vaderlandse eetfolklore wordt bedreigd. In 1973 telt ons land 534 eetmuren, tien jaar later zijn het er 106. In de jaren daarna houdt vooral Febo de automatiek in coma. Na 1990 ontwaakt de automatiek. Dankzij enkele producenten, tankshops, discotheken, attractieparken en cafetaria’s groeit hun aantal weer tot vele honderden.
Het Magnum effect
1989 – 1994
Unilevers innovatieve ijsco Magnum (dikke laag chocolade) geeft de handijs omzet in de cafetariasector een impuls. Handijs is van oudsher een cafetariaproduct, vooral voor kinderen. De Magnum – Nederlandse vinding, eerst in Duitsland gelanceerd – verandert dit. De volwassen consument telt grif geld neer voor de Magnum. De Magnum wordt een bestseller, maar ook een commodity.
Effe wachte nog, PIZZA!
1989 – 1997
Pizzeria’s kennen we vanaf 1970. De Amerikaanse fastfoodpizza komt veel later. In 1989 opent Domino’s Pizza zijn eerste vestiging. Ook Nederlandse ketens komen op. New York Pizza zal de meest succesvolle blijken. Tussen de pizza bezorgdiensten woekert in sommige steden een heuse oorlog. Het Pizzalied van André van Duin staat eind 1993 bovenaan de hitparades.
Opmars van de broodjes
1989 – 2008
Belegde broodjes rukken op. In de cafetaria, maar ook via concepten als Délifrance (al vanaf de vroege 1980s), Bakker Bart, counters in tankstations en lunchrooms. Eerst zachte bolletjes en Franse broodjes (croissanterieën), later gevolgd door een breed internationaal assortiment. Vanaf ongeveer 1997 krijgt het aloude bedrijfstype ‘lunchroom’ de wind weer sterk in de zeilen.
1992
De kroket is aan zet
1992 – 1995
De kroket is verworden tot een industriële massasnack. In de periode 1992-1995 krijgt de kroket een broodnodige kwaliteitsimpuls. De hoogwaardige kroketten van de Amsterdamse families Van Dobben en Kwekkeboom worden landelijk verkrijgbaar. Een ontwikkeling die lang doorgalmt: nog jarenlang komen allerlei snackmakers met eigen luxe kroketten. McDonald’s lanceert in 1992 de kroketschijf McKroket.
Ketens rijgen aaneen
1992 – 2006
Bestaria, Vork Fastfood, Big Snack, Smulwereld, Smullen Geblazen!, Merksnack, Family, Snackpoint, Kwalitaria, AnyTyme, Foodmaster, Food Planet, Happy Frites, Plaza Food for All en Super Snack. Na 1992 neemt de ketenvorming in de snack- en fastfoodbusiness snel toe. Veel merken worden gelanceerd door horecagroothandels. Het marktaandeel van (franchise)ketens groeit tot en met 2006.
1994
Koningin snackt in Urk
1994
Eten op straat is geëvolueerd tot een fenomeen waaraan mensen uit alle lagen van de bevolking zich bezondigen. ‘Grazen,’ heet dit in internationaal vakjargon. Links en rechts een tussendoortje snacken. Koningin Beatrix schroomt niet in Urk – de viering van Koninginnedag – onder de ogen van haar onderdanen lopend op straat een visje te happen.
1996
Nedersnack grens over
1996 – 2008
Nederlandse producten en concepten worden een exportartikel. Patat Store in Oberhausen, Karstadt lanceert Frites Von Holland. Softijsconcept Swirl’s steekt de grens over. Maoz (falafel), Wok to Walk, Yam Yam en La Place gaan naar het buitenland. Nederlandse frites en snacks doen het goed in België, maar ook aan de Spaanse costa’s en zelfs in Moskou.
1997
De val van het getal
1997 – 2008
In 1997 telt Nederland 5700 cafetaria’s, snackbars en frituren, aldus het Bedrijfschap Horeca. Het werkelijke aantal snackverkopende bedrijven ligt honderden hoger. Snackwagens, loketten, marktstands, keetjes en andere semi-permanente fritesbakkers (bedrijven zonder zitplaatsen) vallen niet onder de tellingen van het productschap. Na 1997 zet de neergang in. Begin 2008 zijn er nog 4680 cafetaria’s.
2000
De Amerikanan groeien
2000
Na marktleider McDonald’s betreden meer Amerikaanse fastfoodketens de markt. Avonturen van Wendy’s, Arby’s, TGIF’s en Pizza Hut mislukken jammerlijk. Domino’s Pizza slaagt wel. Burger King start 1981 in Rotterdam, Kentucky Fried Chicken volgt later in dezelfde stad. Pas na 2000 groeien ze flink door. Broodjesketen Subway boekt vanaf het begin in 2003 veel succes
Opmars van Chinezen
2000
Het begint rond 2000 in Limburg. Steeds meer ondernemers met een Chinese achtergrond kopen cafetaria’s. Vaak voormalige restauranthouders. Hun bedrijven hebben het moeilijk door gebrek aan koks. In 2008 hebben 1100 tot 1200 van de 4700 Nederlandse snackbars een uitbater met een Chinese achtergrond. Velen van hen geven een Chinese touch aan het cafetaria-assortiment.
2002
Fastfoodopleidingen.nl
2002
Voor de vierde maal wordt er in samenwerking met de ROC’s een poging ondernomen om mbo-opleidingen te starten speciaal voor medewerkers die werkzaam zijn in de fastfoodsector. Dit keer ligt de regie in handen van het bedrijfsleven, die deze rol laat uitvoeren door het Projectbureau Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (PBB).
In 2002 starten 15 medewerkers van McDonald’s op het ROC in Eindhoven met de mbo-opleiding Medewerker Fastsfood (niveau 2).